Τα πρώτα και καλύτερα βιβλία

 

Τα πρώτα βιβλία που απέκτησα, που μου χάρισαν όταν ήμουν μικρή, παρέμειναν και τα καλύτερα. Δεν μιλάω για την μεγάλη βιβλιοθήκη που υπήρχε στο πατρικό σπίτι και που ήταν άθλος να την ξεσκονίσεις διότι έφτανε μέχρι το ταβάνι, αλλά γι'αυτά που αποτέλεσαν τα πρώτα βιβλία της δικής μου προσωπικής βιβλιοθήκης.

Τα πρώτα ήταν παιδικά, φυσικά, και είχαν ωραίες εικόνες.

Δυο μεγάλα με σκληρά εξώφυλλα, το ένα λεγόταν "Με τους ήρωες του Ομήρου" και το άλλο αναφερόταν σε σπάνια εξωτικά ζώα. Μου τα χάρισε ο μπαμπάς μου σε κάποια γενέθλια ή μου τα έφερε ίσως ο Άγιος Βασίλης -το ίδιο πρόσωπο δηλαδή. Και τα δύο πρέπει να ήταν μεταφράσεις ξένων εκδόσεων. Ξεφυλλίζοντας το πρώτο, μάθαινα για τα διάφορα επεισόδια του Τρωικού πολέμου και για τις περιπέτειες του Οδυσσέα και θαύμαζα τις εικόνες που παρίσταναν σκληροτράχηλους πολεμιστές όπως τον Αχιλλέα, τον Έκτορα αλλά και άλλους λιγότερο γνωστούς σαν τον Πρωτεσίλαο. Ήταν όλοι τους ψηλοί, λεπτοί και μεγαλόσωμοι ενώ οι γυναίκες, όπως η Ωραία Ελένη και η Πηνελόπη, είχαν παράξενες κομμώσεις και κομψούς χιτώνες. Για ένα παιδί που δεν μεγάλωνε ούτε με ίντερνετ ούτε με τηλεόραση, αυτά τα πρώτα βιβλία αποτελούσαν έναν ολόκληρο κόσμο, γοητευτικό και καινούριο. Αυτά τα πρώτα βιβλία στα έξι ή στα επτά μου χρόνια ήταν μια περιπέτεια!

Το ίδιο με τα ζώα της ζούγκλας και της στέππας που ήταν τόσο διαφορετικά μεταξύ τους. Ο μόσχος ο μοσχοφόρος, το αρμαντίλλο και άλλα πολλά που σήμερα μπορεί κανείς να τα δει από κοντά στον ζωολογικό κήπο αλλά τότε υπήρχε για μένα, σε μια ακτίνα κάπως γειτονική, μόνο το Άλσος της Νέας Φιλαδέλφειας με ένα ψωραλέο λιοντάρι σε κατάθλιψη.

Μετά ο μπαμπάς μου, ο φιλαναγνώστης, (ή ο Άγιος Βασίλης, προφανώς φιλαναγνώστης κι αυτός) μου χάρισε το βιβλίο Ήταν κάποτε μια νεράϊδα της Φράνσης Σταθάτου που έγινε επίσης ένα από τα αγαπημένα μου πρώτα βιβλία. Ήταν η ιστορία μιας νεράϊδας που ζούσε στο δάσος και έκανε παρέα με νύμφες και σειληνούς. Πολύ ευχάριστη ιστορία και υπέροχη εικονογράφηση. 

Η μαμά μου είχε αδυναμία στον Πινόκιο και μου την μετέδωσε χαρίζοντάς μου μια πολύ καλαίσθητη έκδοση που της ανήκε, στα αγγλικά. Μπορεί να μην καταλάβαινα αλλά θαύμαζα την παλιά τετράχρωμη εικονογράφηση του Richard Floethe. Στη συνέχεια κάποιος μου χάρισε το ίδιο βιβλίο και στα ελληνικά, στην άψογη μετάφραση της Γεωργίας Δελληγιάννη-Αναστασιάδη. Και αργότερα φρόντισα να αποκτήσω όταν μεγάλωσα τον Πινόκιο στη γλώσσα που γράφτηκε αρχικά, στα ιταλικά.

Το Παραμύθι χωρίς όνομα της Π.Σ.Δέλτα μου το χάρισε μια φίλη των γονιών μου και το διάβασα δεκάδες αν όχι εκατοντάδες φορές, όπως και όλα τα άλλα βιβλία της ίδιας συγγραφέως.

Είχα επίσης μια συλλογή λαογραφικών παραμυθιών που μου άρεσε πολύ. Είχε τίτλο "Στου παππού τα γόνατα" και είχε ανθολογηθεί από την Μαρία Λιουδάκι, η οποία όπως γράφει στον πρόλογο το είχε συναγμένο μόνη της "από το στόμα του λαού μας, από Μικρασιάτες πρόσφυγες, από νησιώτες και από άλλους Έλληνες της ηπειρωτικής Ελλάδας".

Δεν μπορώ να σκεφτώ τα παιδικά αναγνώσματα χωρίς να δω μπροστά μου τους τρεις τόμους με τα παραμύθια απ'όλο τον κόσμο -αυτά ήταν της αδελφής μου αλλά με μάγευαν και εμένα. Από την Αφρική το χρυσό και το ασημένιο παιδί, το παιδί του ήλιου και του φεγγαριού δηλαδή που έλαμπαν με τα αστραφτερά χρώματά τους από την κορφή μέχρι τα νύχια, από την Ευρώπη τα παραμύθια των Γκριμ και του Άντερσεν όπως η Ελίζα με τους αγριόκυκνους, τι αγωνία, τι δραματικό καθώς προσπαθούσε να φτιάξει από τις τσουκνίδες εγκαίρως μανδύες για τα αδέλφια της! Και άλλα πολλά, πάρα πολλά σ'αυτό το τεράστιο έργο που, αν θυμάμαι καλά, φρόντιζε να το αγοράζει η γιαγιά μας σε τεύχη που στην συνέχεια δένονταν σε τόμους με σκληρά εξώφυλλα.

Το τελευταίο βιβλίο που συμπληρώνει την πρώτη πολύ παιδική μου βιβλιοθήκη, το θυμάμαι με αγάπη, αλλά έχει μια κάπως παράξενη ιστορία. Το έλεγαν Ντάντυ ο μακρυπόδης και το είχε γράψει ο Φρέντυ Γερμανός. Τα σκίτσα ήταν του Κυρ, πολύ χαριτωμένα, όπως και η πλοκή σχετικά με ένα κοριτσάκι που μεγαλώνει σε οικοτροφείο και έχει έναν πλούσιο μυστηριώδη ευεργέτη. Και πού είναι το παράξενο θα μου πείτε. Την εποχή εκείνη, φαίνεται, ότι μπορούσε κανείς να δηλώσει ό,τι ήθελε, έτσι και οι εκδότες δήλωσαν τον Φρέντυ Γερμανό ως συγγραφέα του βιβλίου. Αργότερα θα το έβρισκα μπροστά μου στην πρωτότυπη μορφή του ως βιβλίο του 1912 γραμμένο από την συγγραφέα Jean Webster. Ο Φρ.Γερμανός είχε κάνει προφανώς απλώς τη μετάφραση ή κάποια διασκευή. Ό,τι κι αν ήταν, είχε επιτυχία και για μένα υπήρξε ένα από τα αγαπημένα μου πρώτα βιβλία σε εκείνη την ελληνική έκδοση.

Αυτά ήταν τα πρώτα και καλύτερα βιβλία μου και πάντα τα ξαναδιαβάζω με χαρά όσα έχουν παραμείνει μαζί μου ή τα νοσταλγώ όσα χάθηκαν σε κάποια μετακόμιση.

Πρώτη δημοσίευση: ideostrovilos.gr Σεπτέμβριος 2022

#βιβλία #παιδικά_βιβλία #παιδική_λογοτεχνία #βιβλίο #βιβλιοθήκη